Uzdrawiająca moc Ajurwedy – PRANAJAMA

PRANAJAMA – techniki oddechowe – jako mechanizm samoleczenia..

Jeżeli uważnie przeczytaliście dwa ostatnie artykuły na temat medytacji i mindfulness to teraz bez trudu zrozumiecie czym jest pranajama i dlaczego mówi się, że jest kluczem do naszego  ciała i umysłu. Według mnie to od niej powinno się zacząć swoją przygodę z Ajurwedą, jogą czy medytacją. To właśnie ona może uspokoić układ nerwowy w bardzo szybkim czasie i praktycznie w każdej sytuacji. To ona pomaga nam budować uważność (mindfulness) i to na niej skupiamy się podczas zajęć z jogi. Do tego nie wymaga żadnych nakładów finansowych, ani kupowania drogiego sprzętu.

Oddech.. i skupienie na nim, skoncentrowanie bez analizowania. Z pierwszym oddechem się rodzimy, z ostatnim umieramy. No tak, ktoś mógłby się w tej chwili uśmiechnąć i pomyśleć, że po co mam się koncentrować na czymś tak oczywistym? Przecież całe życie jakoś oddycham i żyję! Tak.. żyjesz, ale jak często zapominasz o tym, żeby się na chwilę zatrzymać, wyciszyć, uspokoić, by odrzucić na bok nerwy i wszystkie problemy świata, które przecież wszyscy mamy. A gdyby tak nie walczyć ze stresem, ale po prostu nauczyć się do niego nie dopuszczać? To właśnie gwarantuje medytacja, mindfulness i pranajama, Ajurweda oraz joga. Miłe zaskoczenie od pierwszego poznania. Jeżeli nigdy nie próbowaliście to zachęcam Was gorąco.

Czym więc jest pranajama?

Prāṇā oznacza „siłę witalną”, „tchnienie”, „oddech”, „energię życiową”, natomiast yāma znaczy tyle co „rozszerzać”, ale też „powstrzymywać”. Tak jak jesteśmy w stanie kontrolować oddech zewnętrzny, tak samo możemy się nauczyć kontrolować Pranę, która przenika umysł i ciało. Wykorzystywana jest więc jako ćwiczenie w procesie przejmowania kontroli nad stanami świadomości.

W Ajurwedzie w zasadzie nie ma uniwersalnych zaleceń dobrych dla wszystkich, bo każda osoba jest spostrzegana jako konfiguracja pięciu elementów, o których pisałam w poprzednich artykułach, ale ta ciekawa nauka daje nam mnóstwo życiowych wskazówek, z których każdy może skorzystać. A co najważniejsze to, że żadne badania nigdy jej nie podważą, tak jak to się dzieje w dzisiejszych czasach, kiedy to raz masło jest zdrowe, a za chwilę już nie. Tu jest masło klarowane i koniec kropka.

Pranajama ma kluczowe znaczenie dla optymalnego funkcjonowania naszego organizmu, dla zachowania równowagi przemian metabolicznych oraz odpowiedniego przepływu utlenionej krwi i energii (prana). To, że oddychamy automatycznie, wcale nie oznacza, że nie możemy wpływać na jakość naszego oddychania. Jest olbrzymi związek oddechu ze stanami umysłu. Na pewno nieraz sami doświadczyliście przyspieszonego i nieregularnego oddechu podczas zdenerwowania i spokojnego, powolnego podczas stanu błogości.

Jedyne co jest niezbędne przy pranajamie, to postawa ciała. Wyprostowany i wydłużony kręgosłup oraz oddalenie klatki piersiowej od miednicy, a wszystko ustawione w jednej pionowej linii z kręgosłupem szyjnym i głową gwarantuje, że nie zaszkodzimy sobie, ponieważ źle wykonane techniki oddechowe mogą wpłynąć niekorzystnie na nasz organizm.

Wyróżniamy trzy rodzaje oddychania:

1. Piersiowe – najpopularniejsze u kobiet, gdzie pracują głównie mięśnie klatki piersiowej
2. Brzuszne – czyli przeponą, kiedy przy wdechu brzuch wypełnia się powietrzem, a przy wydechu cofa się w kierunku kręgosłupa, dzięki prawidłowo wykonanym oddechom przeponowym następuje rozluźnienie mięśni klatki piersiowej, dzięki czemu możemy głębiej się zrelaksować, osłabić stres i likwidować stany lękowe
3. Piersiowo – brzuszne – gdy podczas wdechu unosi się klatka piersiowa i pracuje przepona, ale brzuch pozostaje nieruchomy

Jak działa pranajama?

Niestety życie nas nie rozpieszcza. Ciągły stres i pośpiech oraz napięcia powodują wraz z upływającymi latami trwałe zmiany w naszym ciele, w tym spłycenie oddechu, co z kolei wpływa na pogorszenie jakości życia. Zapewne wszyscy pamiętamy jak wygląda spokojnie śpiące dziecko? Jak w równym tempie unosi się jego brzuszek i tak samo równo opada. Z czasem zatracamy się i nasz oddech staje się coraz płytszy, ale mamy różne techniki, dzięki którym możemy z powrotem wrócić do takiego oddechu jakim zawsze powinien być. Dzięki jego wydłużaniu i zatrzymywaniu możemy zmienić rytm organizmu. Ilość oddechów jakie wykonujemy ma ogromny wpływ na liczbę skurczów serca i tym samym ilość dostarczanego tlenu do mięśni szkieletowych. Już samo uspokojenie i doprowadzenie do regularnego oddechu może ograniczyć zmęczenie umysłowe i mięśniowe. Wiemy jak ważną rolę w naszym organizmie odgrywa układ współczulny i przywspółczulny. Przyspieszony oddech i szybsze bicie serca, a także zwężanie naczyń krwionośnych, gorsza perystaltyka i co za tym idzie gorsze trawienie wiąże się z pobudzeniem współczulnego układu nerwowego, co często powodowane jest szybkością naszego życia i natłokiem obowiązków, a to absolutnie nam nie służy i aby temu zaradzić mamy lekarstwo w postaci zwolnienia, zatrzymywania i wydłużania oddechów podczas pranajamy, które z kolei uruchamiają układ przywspółczulny i tym samym mogą doprowadzić nasz organizm do równowagi i stanu odprężenia. Poprzez kontrolę naszego oddechu możemy wprowadzać organizm w stan relaksu, uspokojenia, aktywizując przywspółczulną część naszego układu nerwowego lub  przeciwnie, możemy pobudzić aktywność organizmu, zmobilizować go, aktywizując układ współczulny. Wszystko to jest dla nas osiągalne właśnie poprzez odpowiednie ćwiczenia oddechowe.

Właściwości pranajamy:

– dokrwienie organów wewnętrznych

– poprawa pracy układu trawiennego

– oczyszczanie z toksyn

– wpływ na zmiany poziomu tlenu we krwi

– zwiększenie energii lub wyciszenie i relaksacja

– usprawnienie pracy wątroby

– poprawa perystaltyki jelit

– wyregulowanie pracy serca

– pozytywny wpływ na układ hormonalny, co ma ogromne znaczenie dla pracy naszego mózgu wpływając pozytywnie na pamięć, rozwagę, umiejętność uczenia się etc

Najbardziej znane techniki pranajamy? Jest ich tak dużo, że nie sposób wymienić wszystkich. Dziś skupię się na dwóch, dzięki którym zwiększymy poziom energii, czyli na:

1. Kapalabhati – szczególnie zalecana po dużym stresie lub psychicznym zmęczeniu, usunie nadmiar dwutlenku węgla z organizmu, wyeliminuje zanieczyszczenia krwi, oczyści układ oddechowy oraz dotleni płuca. Siadamy z wyprostowanym kręgosłupem i rękoma na kolanach, z każdym wdechem wydłużamy kręgosłup, a z wydechem opuszczamy głowę w dół. Nie wstrzymujemy oddechu. Wykonujemy gwałtownie wdech i wydech. Wdech jest powolny, natomiast wydech dynamiczny, przy którym kurczymy mięśnie brzucha i cofamy je w kierunku kręgosłupa.

1. Bhastrika – wpływa na polepszenie zawartości tlenu we krwi, leczy zapalenie gardła, astmę, poprawia apetyt, niszczy flegmę, a także oczyszcza organizm i pozytywnie wpływa na żywotność narządów. Pozwala zachować ciepło, dlatego latem najlepiej ją wykonywać tylko rano, natomiast zimą można i o poranku i wieczorem. Siedząc w wygodnej i wyprostowanej pozycji wykonujemy szybkie wdechy i wydechy z zamkniętymi ustami, przy czym klatka piersiowa powinna się kurczyć i rozszerzać. Po 10 wydechach powinniśmy zrobić głęboki wdech, wstrzymać powietrze na jak najdłużej, po czym długo i powoli wypuszczać powietrze.

Na koniec podam jeszcze jedną technikę, którą można wykonywać wszędzie i o każdej porze dnia, która rano rozbudzi zmysły, a wieczorem przed snem uspokoi. Oddech naprzemienny potrafi ściągnąć naszą uwagę do chwili obecnej, kiedy „pogubimy się” oraz przywrócić równowagę pomiędzy lewą i prawą półkulą. Mowa o naprzemiennym oddychaniu nosem. Jest to technika pomagająca zrównoważyć system nerwowy, okiełznać gonitwę myśli po całym dniu, a także uspokoić nerwy i pomóc w zaśnięciu. Pomaga usunąć blokady energetyczne i udrożnić przepływ prany, czyli życiowej energii. Sprawdza się również idealnie w ciągu dnia, gdy czymś się zdenerwujesz, zestresujesz, to ona pozwoli Ci wrócić do TU i TERAZ. Tą praktykę, czyli pranajamę naprzemienną możecie wprowadzić jako stały, bezpieczny element dnia. Pranajama naprzemienna pomaga w osiągnięciu stanu fizycznej, mentalnej i emocjonalnej równowagi. Usiądź wygodnie. Połóż lewą rękę na lewym kolanie łącząc delikatnie palec wskazujący i kciuk, pozostałe palce wyprostuj. Zamknij usta i zrób dwa oddechy obydwiema dziurkami, następnie unieś prawą rękę i wyprostowanym palcem wskazującym i środkowym dotknij punktu pomiędzy brwiami. Kciukiem będziesz przytykać prawą dziurkę nosa, a palcem serdecznym i małym będziesz przytykać lewą dziurkę. Usiądź wygodnie, może to być siad skrzyżny. Kciukiem zamknij prawe nozdrze, natomiast palec serdeczny i mały niech lekko dotykają lewe nozdrze. Wciągnij powietrze przez lewe nozdrze, następnie je zamknij, jednocześnie zwalniając nacisk kciuka na prawe nozdrze. Wydychaj powietrze prawą dziurką, próbuj wydłużać wydech. Następnie wciągnij powietrze przez prawe nozdrze i wypuść przez lewe, znowu próbując wydłużać wydech. Ćwiczenie należy powtórzyć kilka razy, następnie opuścić dłoń i przez około minutę oddychać spokojnie. Kontynuuj tak długo, jak odczuwasz taką potrzebę, ale niech będzie to przynajmniej 10 pełnych cykli. Kiedy skończysz ostatni cykl opuść dłonie na kolana i posiedź jeszcze 3-5 min z zamkniętymi oczami, kierując uwagę na oddech. Aby wspomóc to ćwiczenie możesz zapalić swoje ulubione kadzidło.

Zachęcam Was do poznania innych technik pranajamy. Nie wymagają one żadnego nakładu finansowego, a umiejętnie wykonane mogą nam służyć latami niczym najlepsze lekarstwo. Mamy w swoim zasięgu naprawdę potężne narzędzie, dzięki któremu możemy nauczyć się prawidłowego oddechu i samemu leczyć z wielu dolegliwości, ale przede wszystkim możemy nauczyć się nie dopuszczać naszego organizmu do stresu lub jeżeli już wystąpi to szybko sobie z nim poradzić.

Powyższy artykuł ukazał się w wydaniu gazety ZDROWIE BEZ LEKÓW w sierpniu 2020r.

Jeżeli zainteresował Ciebie powyższy artykuł to zapraszam do grup na Facebook-u, które prowadzę nt. Ajurwedy:

1. Ajurwedyjska rodzina – dla wszystkich osób interesujących się zdrowym stylem życia zgodnym z Ajurwedą  

https://www.facebook.com/groups/ajurwedyjska.rodzina/

Znajdziesz tu wiele cennych informacji na temat Ajurwedy – pamiętaj proszę, że nadrzędnym i najważniejszym jej celem jest zachowanie jak najlepszego zdrowia i zapewnienie sobie długowieczności

2. Balance Your Body&Mind – dla wszystkich osób interesujących się oczyszczaniem organizmu według Ajurwedy i przywracaniem równowagi

https://www.facebook.com/groups/BalanceYourBodyAndMind/

Ludzie chcą szybkie, cudowne rozwiązania i drogę na skróty.. nie da się!!! Nasz organizm posiada naturalną zdolność samooczyszczania się, nabierania odporności i samo uzdrawiania, wystarczy mu nie przeszkadzać i go nie zatruwać oraz dostarczać odrobinę sił witalnych – gdy już zaczniesz, to wszystko „oczyści się naturalnie” i wróci na właściwe tory. Pamiętaj.. jak Zachód to tylko na Wschodzie..

A jeżeli mój artykuł spodobał Ci się, to będzie mi bardzo miło, jak postawisz mi kawę -> uwielbiam kawę! A zgromadzone środki przeznaczę na pewno na dalsze rozwijanie swojej wiedzy, na pomaganie i wspieranie innych oraz na czas, który przeznaczam na tworzenie mojego bloga.. i z góry bardzo Ci dziękuję za tą pyszną kawę………..